Op deze pagina geven we enkele tips voor het geven van taalondersteuning. Het is waardevol een vluchteling te helpen bij het leren van Nederlands. Download voor meer informatie de brochure ‘Meer dan woorden, uitgebreid advies voor taalondersteuning’.
Taalondersteuning is een praktische manier om vluchtelingen te helpen. Kennis van de taal is nodig om een weg te vinden in onze samenleving. Daarnaast is het een mooi middel om contact op te bouwen. Vluchtelingen voelen zich vaak eenzaam, jij kunt hen een luisterend oor bieden en Gods liefde laten zien.
Organisatie of instelling
Er zijn diverse wegen om aan de slag te gaan als taalmaatje:
- Via een Taalpunt bij jou in de buurt. Als taalcoach biedt je extra ondersteuning, naast de verplichte groepslessen die vluchtelingen volgen tijdens hun inburgeringstraject. Je wordt door een organisatie of bibliotheek gekoppeld en begeleid. Meldt je aan bij organisaties als Taal voor het leven, Het begint met taal of Vluchtelingenwerk Nederland.
- Via een kerk of buurtwerk.
- Zelfstandig. Het nadeel hiervan is dat je niet wordt begeleid in het geven van taalles. Onze servicedesk brengt je graag in contact met vluchtelingen in je buurt.
Hoe begin ik?
Leer de ander eerst wat beter kennen. Wanneer de vluchteling zich op zijn gemak voelt zal het taalleren beter gaan. Bepaal vervolgens het niveau en de leerbehoefte en zorg voor basisbenodigdheden.
1. Het niveau bepalen
Bepaal het startniveau met hulp van de volgende vragen:
- Kan de inburgeraar al lezen en schrijven? Kent hij het Latijnse schrift kent of een ander schrift, bijvoorbeeld Arabisch? Wordt het Latijnse alfabet niet goed beheerst, begin dan met de Nederlandse klanken.
- Heeft hij of zij in het thuisland onderwijs gehad? Is hij of zij laag-, middelbaar- of hoogopgeleid?
- Volgt hij of zij al taalles?
2. Leerbehoefte vaststellen
Bepaal samen met de vluchteling wat hij graag wil leren. Maak het specifiek, bijvoorbeeld e-mails schrijven, formulieren invullen etc.
3. Basisbenodigdheden
Deze zaken zijn nodig om met taalles te kunnen starten:
- Een leerplek. Dit kan bij jou of de vluchteling thuis. Groepslessen geef je bijvoorbeeld in een kerk. Vrijwilligers die niet bij het COA horen, mogen geen les geven in een openbare ruimte van het asielzoekerscentrum.
- Rustige plek en tijdstip.
- Afbeeldingen of een beeldwoordenboek, bijvoorbeeld van D. Faber.
- Lesmethode of zelfgemaakt materiaal, zoals werkbladen met oefeningen.
- Laptop met internetverbinding, voor digitale oefeningen of filmpjes.
- Leren ‘buiten de deur’ is ook leerzaam. Ga samen naar winkels, een park, enz.
4. Benodigde eigenschappen:
Het is handig wanneer je over deze eigenschappen beschikt:
- Feeling met taal en interesse in een andere cultuur.
- Bewogenheid met het welzijn van de vluchteling.
- Een opgewekte stemming, flexibiliteit, vriendelijkheid en geduld.
Je christen-zijn vormgeven
- Laat in houding en gedrag zien wie Jezus is.
- Neem eventueel bijbelverhalen op in het lesmateriaal. Pols of de vluchteling geen bezwaar heeft. Gebruik een kinderbijbel of de Bijbel in Gewone taal. Zie voor meer tips onze brochure Meer dan woorden.
- Gebruik leesteksten die gaan over mens en wereld, vanuit een Bijbels perspectief. Zoals over de uniekheid en waarde van mensen.
Omgaan met cultuurverschillen
In veel culturen is de omgang tussen mannen en vrouwen anders. Probeer hier rekening mee te houden, ook in je kledingstijl. Dat wordt op prijs gesteld. Geef als vrouw uitsluitend aan een vrouw taalondersteuning en als man aan een man. Bij een groot leeftijd of rolverschil is er meer mogelijk, een oudere vrouw kan bijvoorbeeld les geven aan een groep mannen.
Do’s
- Bid om wijsheid in de voorbereiding, het contact en het lesgeven.
- Geniet van de tijd samen!
- Gebruik je creativiteit.
- Spreek zoveel mogelijk Nederlands.
- Articuleer duidelijk, spreek langzaam en herhaal veel.
- Maak gebruik van het internet – hier is veel oefenstof te vinden.
- Geef regelmatig feedback en complimenten.
- Leer letterklanken op de juiste manier aan. Download de brochure ‘Meer dan woorden’ voor meer uitgebreid advies.
Don’ts
- Overschat jezelf niet. Je hoeft niet te presteren als een ervaren taaldocent.
- Overschat de vluchteling niet. Een vluchteling kan het geleerde snel ‘vergeten’ door stress of trauma’s. Raak niet teleurgesteld wanneer hij niet snel vooruitgaat. Denk niet te snel dat hij ongemotiveerd is. Kijk wat de vluchteling wél kan. Je tijd en aandacht zijn op zichzelf al erg waardevol!
- De ander meteen veel te laten schrijven en spreken. In het begin gaat het om het begrijpen van de nieuwe taal, luisteren en lezen. Jij bent vooral aan het woord. Richt je op het vergroten van de woordenschat.
Meer informatie
- Bestel de brochure ‘Meer dan woorden’ in onze webshop of download hem uit de bibliotheek. Hierin vindt je veel praktische tips voor lesmateriaal.
- Stichting Taal voor het leven heeft een online taalondersteuningspunt opgezet. Je kunt hier ook een e-learning volgen voor taalcoach.
