Bed, bad, bid – Welke hoort er niet bij?

Veel van de asielzoekers die christen zijn, zijn hier christen geworden of in het land waar ze vandaan komen. Als het asiel wordt afgewezen verdwijnen mensen vaak in de illegaliteit. Veel gemeenten bieden dan nog een nachtopvang met: ‘bed, bad, brood’ als basis. Maar wat is de verhouding tussen de overheid en de kerk eigenlijk in dit proces?
De ‘scheiding van kerk en staat’ is het principe waarbij de overheid en de kerk, of andere religieuze instellingen, zich niet met elkaar bemoeien. Dat is hoe de dingen in Nederland geregeld zijn, in tegenstelling tot veel van de landen waar asielzoekers vandaan komen. Het is wel duidelijk dat bijvoorbeeld in de ‘Islamitische Republiek Iran’ de overheid zich mengt in de religieuze instellingen en zelfs in wat mensen persoonlijk geloven. In Nederland doet de overheid dat dus niet, of toch wel?
Het is voor mij als leider van een kerk met veel asielzoekers enorm ongemakkelijk dat advocaten, het IND en rechtbanken me telkens weer vragen of ik denk dat iemand oprecht bekeerd is tot het christelijk geloof. Hoe kan ik dat weten? Ik ben God toch niet? Maar als je er goed over nadenkt is het eigenlijk nog veel gekker dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) van de Nederlandse overheid hierover oordeelt. Ik dacht dat kerk en staat gescheiden waren?
‘Hoe kan ik dat weten? Ik ben God toch niet?’
Een ander gek voorbeeld van de staat die zijn grenzen niet kent is dat het COA, de overheidsinstantie verantwoordelijk voor de opvang van asielzoekers, hen soms verbiedt om bijbelstudies te doen in hun eigen woning. Hoewel het begrijpelijk is dat het COA binnen hun opvangcentra voorzichtig wil zijn met georganiseerde religieuze activiteiten, kan het gewoon niet zo zijn dat bewoners geen huiskringen in hun kamer of appartement mogen organiseren. Gave zet zich in om dit grondrecht ook voor asielzoekers te waarborgen. Gelukkig is onze God van liefde sterker dan alle koningen en aardse rechters.
Ik ben geen staatsrechtelijk jurist, dus hoe we dit beter kunnen organiseren weet ik niet, maar als buurtwerker op Kanaleneiland in Utrecht kom ik er steeds meer achter dat mensen niet kunnen leven van bed, bad en brood alleen. Ieder mens heeft honger naar een doel in het leven. Ieder mens heeft een verlangen om gezien te worden en geliefd. Meestal eerst geliefd en gezien door de buren maar soms weten we ons uiteindelijk gezien en geliefd door God. Dit is een proces waar ik als dominee geen invloed op heb. Ik sta erbij en kijk ernaar. De overheid zou er goed aan doen ook op haar plek te blijven staan en zich er niet te veel mee te bemoeien.
Deze column verscheen in het gratis Gave Magazine, dat uitkwam toen Gave 25 jaar bestond. Wil je nog meer hoopvolle verhalen lezen?