De kans is groot dat u in contact met Irakezen wel eens de mist in bent gegaan. Door hen te verwarren met Iraniërs of te denken dat alle Irakezen arm zijn en moslim. Om misverstanden te voorkomen is kennis van hun achtergrond belangrijk.
Waarom vluchten zij?
IS lijkt verslagen in Irak, toch zijn er nog genoeg strijdende partijen over. Nog steeds zijn minderheden het slachtoffer van religieuze zuivering, of van het conflict tussen Koerden en Arabieren. Veel Irakezen zijn ontheemd en wonen in kampen. De levensomstandigheden zijn er slecht. Nu de meeste gebieden bevrijd zijn van IS, keren sommigen terug. De wederopbouw gaat moeizaam. Mensen zijn alles kwijtgeraakt en onderling is veel wantrouwen. Oude buren of bekenden hebben soms met IS samengewerkt. Op veel plekken is het nog steeds niet veilig. Of Irakezen in Nederland een verblijfsvergunning krijgen is afhankelijk van de regio waar zij vandaan komen.
Wie zijn zij?
In Irak wonen veel verschillende etnische en religieuze groepen. Naast de verschillen die er zijn, is er ook veel culturele overlap. Denk aan de waarde die zij hechten aan gastvrijheid, familie en relaties. Er zijn regelmatig spanningen tussen de verschillende groepen, al leven ze al lang samen. Om problemen te voorkomen, houden minderheden zich zo rustig mogelijk. De grootste groep zijn de Arabieren. Zij spreken Arabisch. De Koerden, de tweede grootste groep, wonen in het noorden in wat zij ‘Iraaks-Koerdistan’ noemen. Zij hebben hier een zekere mate van autonomie. Koerden hebben een eigen taal, het Koerdisch, en een eigen cultuur. Zij vieren Nieuwjaar (Nawroz) bijvoorbeeld op 21 maart. Andere minderheden zijn de Turkmenen, met een Turkse oorsprong en de christelijke Suryoye.
Wat is hun religie?
Ongeveer 96% van de bevolking is moslim. Iets meer dan de helft is sjiitisch, de rest is soennitisch. Door de komst van de soennitische IS, zijn spanning en geweld tussen beiden toegenomen. Van de Irakezen is 3% christen, meestal katholiek of orthodox, vanuit een eeuwenoude traditie. Katholieken zijn van de Syrisch-katholieke en Chaldeeuws-katholieke kerk. Orthodoxen zijn Syrisch-Orthodox, Armeens of komen uit de Assyrische-kerk. In sommige kerken wordt, naast Arabisch, een dialect van het Aramees gesproken. Als je meer wil leren over de islam of Orthodox christendom, raden we je onze e-learnings aan.
Er is ook een klein aantal protestantse christenen en moslimbekeerlingen in Irak. Andere religieuze minderheden zijn bijvoorbeeld, de mandeeërs en yezidi’s. Tijdens het regime van Saddam Hoessein was er relatieve vrijheid en veiligheid voor deze minderheden. Dit is nu anders, de islam is Irak meer gaan overheersen. Minderheden ontvluchten daarom het land.
Waar lopen Irakezen tegenaan in Nederland?
- Het label van ‘vluchteling’: Irakezen zijn trots, zij vinden het moeilijk als vluchteling te worden gezien.
- De openheid in Nederland: de Irakese cultuur is gesloten en indirect. Veel onderwerpen zijn taboe. Irakezen voelen zich beledigd wanneer Nederlanders, in hun ogen, bot en direct zijn.
- Werkeloosheid: vanwege taalniveau en hoge leeftijd vinden veel Irakezen geen werk. Dit kan erg frustrerend zijn, status en werk zijn in Irak nauw met elkaar verbonden.
- Verlies van religie: door de strijd tussen moslims in Irak nemen veel Irakezen afstand van de islam. Sommigen worden agnost, anderen tonen interesse in het evangelie.
- De grote kans teruggestuurd te worden: Nederland ontkent dat grote delen van Irak onveilig zijn. Veel Irakezen begrijpen niet waarom Syriërs wel status krijgen en zij niet.
Tips in het contact met Irakezen
NB: Lees voor meer relevante tips, de pagina ‘Een relatie opbouwen met vluchtelingen‘.
- De meeste Irakezen in Nederland komen uit Bagdad. Zij zijn vaak hoogopgeleid en spreken Engels, dit maakt de communicatie gemakkelijker.
- Het merendeel van de Irakezen had in Irak een goed leven, met grote auto’s en huizen. Slechts een klein aantal is afkomstig van het platteland en minder ontwikkeld.
- Haal Irak en Iran niet door elkaar. Associeer Irakezen niet met Arabieren uit andere landen, zij zijn een ander volk. Weet dat er verschillende Arabische dialecten zijn, niet alle oosterlingen verstaan elkaar.
- Verdiep u in de geschiedenis van het christendom in Irak. De vraag of zij in Nederland tot geloof zijn gekomen is pijnlijk voor Irakese christenen. Het christendom in het Midden-Oosten is eeuwenoud.
- Ouderen, maar ook artsen, advocaten etc. hebben status in de Irakese gemeenschap en zijn gewend respect te krijgen.
- Verdiep u in huwelijk en opvoeding van Arabischtaligen. Het Arabisch-Nederlandse boekje ‘Gaat het lukken‘ over huwelijk en gezin voor Arabischtaligen is zeer aan te bevelen.
- Geef het boekje “Welkom in Nederland” in het Arabisch cadeau, te koop in onze webshop. Dit boekje verschaft Arabisch-sprekenden inzicht in de Nederlandse cultuur en geschiedenis.
Hoe brengt u het evangelie dichtbij?
- Weet dat geloof een grote rol speelt in de Irakese samenleving.
- Besef dat veel Irakese moslims zoekend zijn. Zij kennen het christelijk geloof door christenen in Irak.
- Lees de Bijbel samen en stel vragen als: “Wat begrijp je uit dit stuk?“
- Vertel zelf bijbelverhalen: Irak heeft zowel een vertelcultuur als een leescultuur.
- Irak (Mesopotamië) komt in de Bijbel voor, mooi om dit te noemen. Bijvoorbeeld, Abraham in Ur en de toren van Babel. De stad Babylon, bevond zich ten zuiden van waar nu Bagdad ligt.
- Ga met Irakese christenen om als uw medebroeders en zusters.
- Gebruik bij oosterse christenen verhalen van bekende Bijbelse personen ter illustratie. Zij hechten hier veel waarde aan.
- Neem Irakezen mee naar een Arabische bijbelstudiegroep, dienst of conferentie. Zie de Overzichtslijst anderstalige kerkdiensten.
Cijfers
- Wereldwijd waren er halverwege 2023 330.667 Irakese vluchtelingen onder bescherming van de UNHCR (UNHCR).
- In Europa deden ruim 23.240 Irakezen een asielaanvraag in 2022 (Eurostat).
- In Nederland vroegen 670 Irakezen asiel aan in 2022 (CBS Statline).
- Op 1 januari 2022 woonden zo’n 67.757 mensen met een Irakese achtergrond in Nederland (CBS Statline).
Disclaimer: Omdat het Irakese volk groot is ontkomen wij niet aan generalisaties. Wat wij schrijven geldt voor de meerderheid van Irakese nieuwkomers in Nederland. Het kan zijn dat u of uw relatie zich niet herkent in de hier genoemde beschrijvingen. Om u zoveel mogelijk waarheidsgetrouwe informatie te verschaffen hebben wij de inhoud van deze pagina bij meerdere deskundigen gecheckt.
